De eerste keer

Linde Dedeurwaerder vraagt zich af hoe dat ook alweer ging, die eerste keer.

Ik zal maar meteen een open deur instampen met de vaststelling dat de voorbije twee jaar onze gewoontes behoorlijk zijn veranderd. Handen ontsmetten, hoesten in de elleboog, wc doorspoelen met deksel dicht (hoe bedenken ze het! …) Of ik mij daar allemaal perfect aan gehouden heb? Hm, als zorgeloze door het leven gaand… je mag één keer raden. Op openbare plaatsen, ja. Maar op mijn werk, eens de deur van mijn lokaal dicht, bepaalde ik zelf de regels. Zeg nu zelf, een kind inwijden in de wondere wereld van spraak en taal en daarbij dat eigenste spraakapparaat verbergen, dat slaat toch nergens op?

En dan dat vuistje. Een warme groet kan je dat moeilijk noemen. Hadden ze gekozen voor de manier waarop men dat in India steevast doet – lichte buiging en hand op het hart – dat zou tenminste veel euh… hartelijker zijn geweest. Wij Vlamingen staan nu eenmaal niet bekend om het hartelijkste der volkeren te zijn… Een zoen geven ter begroeting, gaan we die gewoonte wel weer opnemen? En zo ja, bij wie wel en bij wie niet? Ik ben het een beetje kwijt… Wie gaat het eerst initiatief nemen? De eerste keer… het zal ongetwijfeld een beetje zoeken zijn. Een mens maakt daar niet echt afspraken over.

Zo’n gedachte doet me mijmeren…. Hoeveel eerste keren maak je niet mee in het leven?

De eerste pasjes van een ukkepuk. Zo schattig, maar waarom maken al die mensen daar toch zo’n kabaal rond? Om vervolgens, wanneer het wat beter begint te lukken, diezelfde krijsende peuter vast te binden in de buggy omdat op verkenning gaan nu even niet past. Idem voor de eerste woordjes. Het kot is te klein als voor het eerst ‘mama’, ‘papa’ of ‘kaku’* weerklinkt. Maar o wee als je trots wil bewijzen dat je het wel 100 keer na mekaar klaarspeelt…

De eerste schooldag. Van eventuele traantjes de allereerste keer tot ver in de schoolloopbaan kriebels in de buik. Zoveel onzekerheden. Zal ik bij de strenge of bij de toffe juf zitten? Het werd de strenge. Zal mijn goeie vriendin in mijn klas zitten of in de parallelklas? Dat lukte dan weer wel. Het leven was me ook wel eens goedgezind.

De Eerste Communie**. Vermits ik kort ervoor in een hemelsblauw jurkje met bijpassend mutsje bruidsmeisje had mogen zijn, vond mijn immer pragmatische ma (van wie heb ik dat toch?) het maar logisch dat ik het ook droeg voor die gelegenheid. Alleen… IEDEREEN was toen nog wel in het wit gekleed. Ik heb er een foto van, breeduit lachend mijn eerste verhemelteplakker ontvangend, dus zo erg kan ik het niet gevonden hebben. Pas vele jaren later, toen mijn ma me minzaam verklapte dat ik dat mutsje droeg om mijn armtierige haardos te verbergen, kon ik er iets minder om lachen. Moeders, er is zoveel dat je hen moet vergeven.

De eerste verliefdheid. Toen ik 12 was, liet een populaire jongen via via weten dat het ‘aan’ was. Ik wist niet wat mij overkwam. Heb het ook nooit geweten, want even later was het ‘uit’, tja. Op het kerkhof ga ik soms nog wel eens langs bij zijn graf… Wie weet laat ik er ooit eens een boodschap achter. “Blij dat dit verdriet mij bespaard is gebleven.” Nee, toch maar niet. Een paar jaar later had ik het echt behoorlijk zitten. Hoe ondersteboven je daarvan kan zijn, hoe onbereikbaar die ideale persoon, hoe tergend traag de tijd voorbij gaat, hoe kapot je bent als blijkt dat je nu eenmaal te laat geboren bent of dat er niets maar dan ook niets is wat je kan doen om je wens in vervulling te laten gaan. Had iemand mij toen verteld dat zo’n hartzeer nog enkele keren mijn deel zou zijn, tot op vandaag, ik zou het klooster als een mooie oplossing omarmd hebben.

Zo kunnen we nog wel een tijdje doorgaan.

De eerste keer auto rijden – laat staan een van je koters begeleiden in het leren ervan – het is een beetje sterven. Een eerste jaar op kot. De vrijheid die ik daar proefde, de nieuwe vrienden, het zijn zalige herinneringen voor de rest van mijn leven gebleken. Hoe anders is die tijd verlopen voor de studerende jeugd van vandaag… Een eerste job, eentje waar ik niet voor had gestudeerd, en bij het evaluatiegesprek (letterlijk tussen de soep en de patatten) niets anders dan binnenpret (deze niet voor de soep) omdat die pedagoog mij toch zo graag met mezelf wou confronteren. Goed geprobeerd man.

Een eerste baby, en enkele dagen voor de geboorte bij een leeg wiegje staan en weten ‘mijn leven zal nooit meer hetzelfde zijn’. Luttele jaren later, zo voelt het althans, is er een eerste kleinkind. Alsof het leven je nog een herkansing geeft voor al de stommiteiten die je uit onwetendheid met je eigen kinderen hebt uitgehaald. Waarom kan ik nu pas die koppigheid relativeren? Waarom heb ik nu pas rustige gesprekjes in plaats van uitbarstingen van frustratie? Of ben ik zoveel vergeten?

Zoveel eerste keren vol onzekerheid maar ook verwachting, twijfel maar ook bevestiging, stuntelen maar ook lachen… Dat laatste wordt het dus zeker bij die eerste zoen ter begroeting. Wanneer het weer mag. Men weze voorbereid.

Linda Dedeurwaerder

* vertaald: ‘dank u’

** een katholiek ritueel feest waar men indertijd nog niet onderuit kon