ROOTS 2018
Dit voorjaar was de Unie partner in het project Roots 2018. Leerlingen uit de Kortrijkse OKAN-klassen proefden in de Scala tien weken lang van theater. Na een afsluitende intensieve werkweek volgde eind maart een toonmoment. Jongerencoach Merel Gruwez blikt terug.
Als jongerencoach stippelde ik samen met de jongeren de weg uit doorheen Roots. Waar wil je mee verder, en hoe pakken we dit samen aan?
Tijdens de eerste kennismakingssessie in het Conservatorium ontdekte Mohamed M. zijn liefde voor piano. Hij probeerde nog negen weken met evenveel enthousiasme alle andere disciplines uit maar koos uiteindelijk toch voor hetgene waardoor hij gebeten was, piano. Na een week oefenen op een instrument dat hij nooit eerder bespeelde, speelde hij samen met een leerkracht van het Conservatorium een solo tijdens het toonmoment. Heel straf!
Omdat hij zo enthousiast was over Roots en de kansen die hij daar kreeg, werkte Mohamed ook mee aan het promofilmpje. Daarvoor zocht ik zes jongeren bijeen, allemaal uit een verschillend thuisland, en ging ik met hen aan de slag. Wat willen we vertellen over Roots? Waarom doen we dit? Welke kansen biedt dit ons? We vertaalden samen de tekst die we maakten vanuit het Nederlands naar hun eigen moedertaal. Na enkele keren oefenen werden ze voor de leeuwen gegooid en moest alles worden opgenomen, in een echte studio. Allemaal zeer overweldigend, maar Mohamed en de anderen gaven er het beste van zichzelf. We namen alles twee keer op, één keer in het Nederlands en één keer in de moedertaal van de jongeren. Opmerkelijk om te zien dat ze het in het Nederlands veel makkelijker hadden dan in hun eigen moedertaal. “Nederlands is bijna onze nieuwe moedertaal, we zijn al zoveel van onze eigen taal vergeten!” zei Waris achteraf, zelf verwonderd. Ikzelf kon alleen maar vol trots toekijken…
Maar ook heel wat andere jongeren gingen verder aan de slag met de opgedane ervaringen. Zo speelden Ahmed en Mahmoud in de Gentse Kopergietery mee in een voorstelling van theatermaker Pascal Buyse, met wie ze tijdens Roots in Antigone de werkweek hadden gevolgd. Ze namen elkaar op sleeptouw om samen met vier andere, totaal onbekende jongeren uit Brussel en Gent een sterk stuk te maken over identiteit en de wereld. Ik was ontroerd door de doorzetting van Ahmed, die het door zijn fysieke beperking tijdens repetities niet altijd makkelijk had. En dan nog een kippenvelmoment toen Mahmoud zijn twijfels en angst voor de nieuwe omgeving waarin hij als dertienjarige terechtkwam durfde vertellen.
Ik ben heel benieuwd naar alle mooie verhalen die nog komen. Van Stanislav bijvoorbeeld, die aan de slag ging in de Kortrijkse Hip Hop Academie ‘De Stroate’ om eigen rapteksten te schrijven en zo zijn droom waar te maken. Of Dahabo, die graag als politieke verslaggever aan de slag wil bij radio Quindo.
Misschien kleine stappen in onze ogen, maar grote voor deze jongeren. Ze leren nieuwe ‘autochtone’ jongeren kennen, ontwikkelen hun eigen identiteit in een voor hen nieuwe samenleving, durven kritisch kijken naar de nieuwe wereld en er hun mening over geven. Zo kwam ik onlangs Ibrahima tegen, die ik enkele jaren geleden begeleidde om hem in te schrijven in een voetbalclub. Ondertussen speelt hij er in de eerste ploeg. Hij doet het goed op school, leerde veel nieuwe vrienden kennen en gooit er hier en daar een woord dialect in tijdens ons gesprek. Prachtig vind ik dat!
Jongeren die meestappen in ‘onze vrijetijdscultuur’ verbreden hun blik op de samenleving en ontdekken wie ze kunnen en mogen zijn.
Merel Gruwez, foto’s Tiny Bogaerts